De Dokwerker

7 mei 1945 Stationshal, CS Amsterdam, een Duitser lost een schot

Zeeman was een verzetsheld, dat kwam pas na de oorlog aan het licht. Willem Hendrik stierf op 22-jarige leeftijd toen hij probeerde de Duitsers ervan te overtuigen dat ze de oorlog hadden verloren.

Willem Hendrik Zeeman
Op De Dam vindt een schietpartij plaats, het is 7 mei 1945, voor velen is de oorlog dan al afgelopen, op 5 mei vieren wij tenslotte ook bevrijdingsdag, maar wat velen niet weten is dat er de dagen daarna nog honderden mensen overleden aan de gevolgen van kogels, afgevuurd uit Duitse wapens. Op het CS van Amsterdam was het de gehele dag al onrustig omdat honderden Duitsers werden ontwapend, dit werd met lede ogen aanschouwd door SS'ers die zich in een stationsgebouw en het Victoriahotel hadden verschansd.
Willem was koerier en de eerste die een poging ondernam de Duitsers die nog niet op de hoogte waren van een staakt het vuren, ervan te overtuigen dat ze kansloos waren, hij was 22 jaar en stierf op het station door een Duitse kogel in de rug.

Zonder Willem Hendrik Zeeman waren er meer slachtoffers gevallen. Zeeman overleed dus niet voor niets, voor deze betrekkelijk onbekend gebleven held is er op 22 september 1984 een plaquette onthuld in een hal van het Centraal Station, alleen, ik heb deze nergens aangetroffen.

Waar is de plaquette voor Zeeman?

Dat ik de gedenkplaat nergens kon vinden bleek bij navraag niet zo gek want door de werkzaamheden aan het CS is deze niet meer zichtbaar. Als alles klaar is zou de plaquette weer te zien moeten zijn op een pilaar aan de stadszijde, zo werd mij meerdere keren verteld. Ik kreeg echter de indruk dat men niet wist waar ik het over had dus ben ik verder gaan spitten, even leek het er op dat werkelijk niemand wist waar de plaquette was gebleven, tot aan de verantwoordelijken van de NS, de gemeente Amsterdam en de NZ-lijn moest ik speuren, aanvankelijk zonder resultaat.
Maar de mensen van de NZ-lijn lieten het er niet bij zitten, iedereen die ook maar iets meer zou kunnen vertellen over de plaquette werd door hen gemaild, een dag later kwam het verlossende antwoord. De plaquette is in 1984 aan een pilaar bevestigd en jaren geleden ingepakt om beschadiging te voorkomen en later weer te kunnen tonen aan het publiek.

Later bleek mij dat dat met dat 'inpakken' wel meevalt.


Maar zit de plaquette er nog wel?
De pilaar staat in een tijdelijke winkel van de AKO (tegenover de HEMA), volgens de AKO was de plaquette hoogstwaarschijnlijk al weggehaald voordat zij erin kwamen want de manager aldaar was bij de verbouwing betrokken en kan zich de pilaar wel, maar de (al dan niet ingepakte) plaquette niet herinneren. Het kan dus zijn dat de plaat voor deze verzetsheld is weggegooid. Ik wil liever niet te snel conclusies trekken dus blijf ik speuren. Laten we hopen dat de plaquette ergens veilig opgeborgen ligt.

Omdat er bij geen enkele organisatie foto's beschikbaar zijn was ik des te verheugd dat Dennis Weeling mij onderstaande foto stuurde!


De prachtige plaquette toont een geknakte tulp en een duif met een vredestak in zijn bek. De tekst is iets anders dan her en der valt te lezen:
7 mei 1945 Hier viel voor de Vrijheid, W. H. Zeeman 22 jaar oud.
Zeeman is ook opgenomen in 'De Erelijst van Gevallenen 1940-1945', een lijst die sinds 1960 in de hal van de Tweede Kamer ligt en namen bevat van degenen die in de Tweede Wereldoorlog als militair of verzetsstrijder voor het Koninkrijk der Nederlanden zijn gesneuveld.
Veel dank aan Anja Spijker van het NZ-lijn Team Informatiecentrum, Dennis Weeling voor de foto en iedereen die zo vriendelijk was hier aandacht aan te besteden en te helpen zoeken.

Waar zat de plaquette? Daar ben ik inmiddels wel achter
Aan de linker- en rechterzijde van de plaquette kun je enigszins zien waar deze op bevestigd moet zijn (geweest), met onderstaande foto is er zekerheid, de twee pilaren waar de manager van AKO het met mij over had zijn duidelijk zichtbaar, doch grotendeels verscholen achter de tijdelijke winkel. Ik blijf er achteraan zitten dat deze plaquette weer boven water komt of gereconstrueerd wordt zodat Willem Hendrik Zeeman zijn eerbetoon terugkrijgt waar hij eeuwig recht op heeft.

Naschrift februari 2014

Van Wouter Herklots (projectmanager bij ProRail) kreeg ik een heugelijk bericht. Er werd vastgesteld dat de plaquette er nog steeds zit. Men gaat deze een schoonmaakbeurt geven. Dit is een foto van 4 februari 2014. Daaronder de plek in de hal waar hij zit. Die AKO winkel is inmiddels verplaatst.

Naschrift 2018

De plaquette is weer voor het publiek te aanschouwen.

Over Willem

Op 25 mei 2019 ontving ik onderstaand bericht van Ruud Hamel:
"Ik las uw artikel en daarop wil ik even reageren. WIllem behoorde tot kennissen van ons, zelf ben ik van 1938. WIllem was een groot treinen liefhebber. HIj had een Marklin emplacement thuis. ZIjn ouders wilden dit aan een bekende schenken op voorwaarde dat het nooit verkocht zou worden.
Mijn vader heeft dit toegezegd en zo kwam het in delen bij mij en gaat het na mijn dood naar mijn zoon. Het is nog helemaal in takt en heb het uitgebreid. BIj defecten stuur ik het op naar het depot van Marklin die het tegen hoge kosten repareert. DInsdag bijvoorbeeld ontving ik de oudste locomotief uit 1920 terug.
Alles doe ik eraan de herinnering levend te houden. Ik woon in Vught."


Graf Zeeman
Willem Hendrik Zeeman lag tot 2013 begraven op Zorgvlied (zie eerste foto hieronder.) André Reijniers liet mij weten dat Zeeman in het najaar van 2013 herbegraven is en dus niet meer op Zorgvlied ligt. Zijn stoffelijke resten zijn overgebracht naar het Nederlandse ereveld te Loenen in Gelderland en aldaar herbegraven in vak A, graf 1178. Op 29 december 2013 maakte André er de tweede foto.

Nieuwe foto medio 2014

Het eerbetoon is weer voor het publiek te zien, lof voor iedereen die hieraan heeft meegewerkt.


...Amsterdam was al vaker niet zo zorgvuldig met een gedenkplek (klik)...