De Dokwerker

De Jodentram

Alles wat je de term 'Joden' meegeeft klinkt beladen. Zo wordt er in Mokum nog wel eens gesproken van 'Jodenstreken' en 'Jodenbloed'. Er zit iets in wat niet prettig aandoet. Zo ook heb je dat met 'De Jodentram'.

Tramlijn 8
Lijn 3 is mijn favoriet, met de 4 ga ik nooit, die brengt me nergens waar ik graag wil zijn en met lijn 9 ga ik tot het Rembrandtplein, dan houdt het voor mij wel op. Tramlijn 8 kennen we niet, dat wil zeggen, niet meer.

Deze tramdienst bestond voor de oorlog en ook in de oorlog deed deze dienst, alleen, wel met een een andere eindbestemming. Lijn 8 liep door delen van de stad waar veel Joden woonden, van het Centraal Station langs de Nieuwmarkt en vervolgens via het J.D. Meijerplein, de Weesperstraat en de Van Woustraat de Rivierenbuurt in, via het (latere) Victorieplein naar de Zuider Amstellaan. De remise bevond zich in de Lekstraat.

Jodentram voor deportatie van Joden
In 1942 werden er nog niet zo massaal Joden op transport gezet. Zeker, er werden razzia's gehouden en Joden werden uit hun huizen gehaald om er nooit meer terug te keren maar volgens mij werden die voornamelijk via station Muiderpoort op de trein naar het oosten gezet. Daar kwam lijn 8 niet.
Toch staat lijn 8 bekend om het wegvoeren van Joden naar het Centraal Station om ze vervolgens via treinen verder te transporteren.

Ook al is het niet honderd procent zeker of er eigenlijk wel transporten hebben plaatsgevonden, 'de Jodentram' en lijn 8 hebben een te beladen betekenis. Het GVB liet weten dat er nooit meer gebruikt gemaakt zal gaan worden van een lijn die het cijfer 8 draagt.

Ik houd het er op dat lijn 8 wel degelijk enkele malen gebruikt is om Joden naar het CS te transporteren. Ik denk van 1 tot en met 8 juli in 1942.

Dat doet aan de ernst uiteraard niets af en dat andere trams vaker werden gebruikt (tramlijn 24 bijvoorbeeld) evenmin. Wat ik soms wel eens ergens lees 'lijn 8 is in 1943 gebruikt voor Jodentransporten' kan eenvoudigweg niet kloppen. Op 9 juli 1942 hield tramlijn 8 toch echt officieel en voorgoed op te bestaan.

...lees HIER voor een vervolg op dit verhaal...