De Dokwerker

De Tweede Wereldoorlog met een link naar Amsterdam


Door de ogen van Ben Verzet

Auschwitz herdenking

Het is en blijft een emotioneel moment, een herdenking. En het is en blijft óók een teer punt welk gewicht je eraan hangt. Is het terecht dat staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Santen ooit besloot dat de status van de jaarlijkse herdenking van Auschwitz en de Holocaust een andere blijft dan de Nationale Dodenherdenking?

Wat wordt er eigenlijk herdacht?
Op 5 mei vieren we feest omdat Nederland in 1945 onder het juk van de Duitse bezetter vandaan kwam. Maar de prijs was hoog, miljoenen stierven, onder andere uit Nederland werden er zo'n 107.000 Joden op transport gesteld, waarvan er ongeveer 5.000 terugkwamen. De Joodse gemeenschap werd geminimaliseerd en ervaart vandaag de dag nog altijd het intense verdriet van de toenmalige gebeurtenissen.

De herdenking van alle doden die te betreuren waren tijdens de vijf-jarige bezetting door de nazi's wordt traditiegetrouw ieder jaar op 4 mei gehouden. Als inwoner van Amsterdam en jarenlang te hebben gewoond in een straat waaruit veel Joden (waaronder jonge kinderen) uit hun huizen werden gesleept en na een flinke afranseling ook nog eens werden bestolen en op de trein gezet, voel ik met name op 4 mei de oorlog.
Ik ben geen oorlogskind, verre van dat. Maar dodenherdenking is iets wat je beleeft, je houd je kop om acht uur en kijkt naar de herdenking op de Dam.

Respect zit in jezelf

Van ouders en grootouders die de oorlog hebben meegemaakt kregen velen 'mee' dat je respect moest tonen voor de gevallenen in de Tweede Wereldoorlog. Je vult desnoods zelf in waar je sympathie het meeste naar uit gaat. Dat kan zomaar een voorouder zijn. Als je door de Hollandsche Schouwburg (voor de oorlog de Joodsche Schouwburg) loopt zie je de familienamen van Joden die vanuit deze zwaar beladen plek aan de Plantage Middenlaan 24 richting de vernietigingskampen werden gestuurd.
Nabestaanden zullen vooral aan opa en oma of hun ouders denken.

Voor anderen is het verlies van een broer of oom die dienst deed in de oorlog het zwaarst. Of aan hen die in Nederlands-Indië sneuvelden of de 'arbeidseinzatz' niet volhielden en alsnog werden vergast. Hun verwanten laten ook ieder jaar een traan. Zeker, de Joden hebben het zwaar gehad, zij hebben hun eigen momenten.
De Auschwitz herdenking is niet heel druk bezocht. Een goede Joodse vriend zei tegen mij "Ik krijg ze er niet mee terug, ik ga daar niet heen, ik heb mijn eigen momenten en die zijn niet altijd op dezelfde dag, ik heb geen aangewezen moment nodig om te treuren". En zo is het ook eigenlijk. Je haalt eruit wat erin zit, klinkt gek, maar zo is het feitelijk wel.

Één dag is niet voldoende, maar wel genoeg
Als je wilt herdenken dan is daar één dag en plek voor: De Nationale Dodenherdenking op de Dam. Een tweede nationale herdenkingsdag aanwijzen zou afbreuk doen aan de betekenis van de vierde mei. En ik ben ervan overtuigd dat zij die dagelijks nog lijden niet voldoende hebben aan één of twee dagen, de oorlog is voor velen nog lang niet voorbij.

Ik denk dat de regering een wijs besluit heeft genomen financiële steun te geven aan de Stichting die concentratiekamp Auschwitz als herdenkingsplaats in ere wil houden en het herdenken van de doden te blijven beperken tot één moment in het jaar.

Holocaust Memorial Day

Sinds 2005 is het op 27 januari Holocaust Memorial Day, de dag waarop wereldwijd de slachtoffers van de Holocaust worden herdacht, op deze dag in 1945 werd vernietigingskamp Auschwitz door de Russen bevrijd. In Amsterdam wisselt de dag soms, check Google.

Dit is doorgaans het programma:
Vanaf 10.00 uur is het Stadhuis open voor deelnemers aan de herdenking. Een stille tocht vertrekt om 11.00 uur uit richting het Wertheimpark, waar de herdenking om 11.30 uur begint. De herdenking zal ongeveer 45 minuten duren. De Burgemeester van Amsterdam spreekt en enkele gebeden zullen door een Rabbijn worden uitgesproken.
Het Nederlands Auschwitz Comité organiseert deze herdenking die plaatsvindt bij het Spiegelmonument 'Nooit Meer Auschwitz' van Jan Wolkers in het Wertheimpark.

Excuses regering

Daar waar andere landen al eerder hun excuses aan de nabestaanden van oorlogsslachtoffers aanboden voor het gebrek aan bescherming van de Joodse gemeenschap, liet Nederland het keer op keer afweten.
Wim Kok maakte het helemaal bont door ooit alleen excuses te maken voor de wijze waarop Joden na hun terugkeer uit de concentratiekampen werden onthaald.

Op 27 januari 2020 maakte premier Mark Rutte namens de regering excuses voor het tekortschieten van de overheid tijdens de Jodenvervolging.














Ben Verzet

Per e-mail kun je mij altijd een vraag stellen.
Email De Dokwerker (Ben Verzet)

Alle onderwerpen van De Dokwerker

Saving private ryan Dirty dozen Ingezonden In oorlog Februaristaking Wiedergutmachung Auschwitz charlatan Foute bedrijven Jaap van velzen Oorlogsdoden Nazis zuid-amerika Zwartboek Kipp Japanse schindler Katyn Interneringskampen amsterdam Jodenmanussie Berchtesgaden Joodse invalide Ns Gaarkeukens Amsterdammers Reguliersgracht Hendrik zeeman Ovenbouwers Linie crossers Nvm Fotos Schwabmunchen Patton Ben strik Rudolf hess Dodenherdenking Speech koning dodenherdenking 2020 Bart de kok Denemarken Cs-6 Lindemans kingkong Oorlogsverhaal leo Verkrachting Nieuws archief 08 Schindlers list Casa inalco Belastingen Het parool Bridge kwai Nieuws archief 06 Der untergang Conspiracy Overlevende auschwitz Bevrijdingsdag Burgemeester amsterdam wo2 Adressen Ggz Kamp amersfoort Russenoorlog George patton Great escape Jordaan oproer Raffle Diaspora Laatste woorden mussert Titus brandsma Meer kampen wo2 Westerbork Johan heesters Noorder begraafplaats Efraim zuroff Nieuws archief 01 Termen tweede wereldoorlog Francisco boix Kadaster Contact Velser affaire De bezem Waalsdorpervlakte Nederlandsindie C en a Columns tweede wereldoorlog Oproep Oorlogsverhalen Hortusplantsoen Lippmann rosenthal Yad vashem Odessa Jeane zwinkels Radio oranje Prins bernhard Nieuws archief 03 Schietpartij marnixstraat Voortvluchtige oorlogsmisdadigers Pontonbrug Frieda menco Klaas faber Oorlogsfilms Duits verzet Fusilladeplaats weteringcircuit Schietpartij 7mei amstelveenseweg Wally van hall Fritz bauer Boeren Bloeme evers-emden Darkest hour Putdeksels wandeling noord Oproep04 Project siege Inglourious basterds Goudroof Roma sinti Schaduwkade Niod Lodewijk ernst visser Tatra t87 Bontroof Base Harry verheij De aanslag harry mulisch Werkstuk Oorlogshelden Zalman gradowski Bevrijdingslinde Als twee druppels water Joden in de wereld Anton de kom Gustav weler Miep oranje Nsb Alwyn collinson Film bankier Imhoff Disclaimer Siert bruins Asterdorp Moos cohen Joodse spelling Videos Toneelstuk anne Kampen wo2 Hitlers laatste dag Paul de groot Kurt becher Pater bleijs Herman elteschool Rob cohen Portugese synagoge Documentaire dedokwerker Al hoesseini Hitler leeft Sonny boy Les heritiers Gemmeker Grebbeberg Gerrit van der veen Johan van hulst Walter suskind Jakiw palij Jodenhoek wandeling01 Unter bauern Aanleiding tweede wereldoorlog Bariloche Saint soldiers Erelijst gevallenen Kerkstraat Jo spier Hollandsche schouwburg Wo2 stakingen Oorlogsschade Kopgeld Staatsgreep De overval Kamp prins bernhard Verzetskruis Kunstroof Wilhelmus Rapenburgerstraat Februaristaking herdenking 2016 Getto Stalag17 Aanslagen op hitler Hitlerpensioen Artis Hans teengs gerritsen D-day 1945-1948 Onbekendegracht Hendrik koot Bom kinkerbuurt Vaticaan Bert vromen Rode kruis Demjanjuk Jan koopmans Rolls royce De dokwerker Joodse huizen Joop wolff Hollandia kattenburg Tonny van renterghem De dam Heinrich boere Rede wilhelmina 291943 Pieter gerbrandy Aanklacht wo2 Dries riphagen Stadsschouwburg Fusillaties rozenoord Erebegraafplaats Zwarte front Tijdlijn adolf hitler Bombardementen amsterdam Hans calmeyer Generaal winkelman Drie van breda Hell and back Longest day Klokkenroof Staalstraat Joodse raad Treblinka Sobibor film Bombardement rotterdam Max leons Karl donitz Verzetsmuseum amsterdam Medisch contact Raoul wallenberg Jodenhoek wandeling04 Elfstedentocht Boy striped Hitlers eigenaardigheden Zwaar water Mauthausen Wo2 schande Guns navarone Polen Jan zwartendijk Nieuws archief 05 Mokums Gebouw de bazel Jodenhoek wandeling03 Red house report Homos en nazis Aha Ravensbruck Nieuws archief 09 Buchenwald hek zandvoort Oorlogsmuseum The pianist Heydrich Jacques van tol Sink the bismarck Anne frank verraden Miep gies Vliegtuigcrash amsterdam noord Bureau opk Concentratiekampen Piet meerburg Vernietigingskamp Eva tas Adolf van nol Soldaat van oranje Beethovenstraat Duits bestuur Maria altmann Der hauptman Onderduikers Kolven Gedenkplaat bloemgracht82 De ijssalon Boys from brazil Bom vanderpek Huis annefrank merwedeplein Auschwitz herdenking Wo2 pamfletten Fout omstreden 1948 later Philip mechanicus Enigma Politie amsterdam Bet van beeren Eerste film tweede wereldoorlog Fotos kamp westerbork Canada vrijstaat voor nazis Tijdlijn tweede wereldoorlog Jonkheer roel Mussert Straatnamen tijdens wo2 Nieuwezijds voorburgwal Hongerwinter Oproep06 Eagle landed Albert speer Het grote gebod Nederlandsche unie Aktion reinhard Zweden Pastorale Neurenberg Hoffmann Schietpartij cs amsterdam Nazi-artsen Rosenstrasse Joseph kolkman Anne frank boom Nederlands indie Hans hirschfeld Kellys heroes Oorlogswinter Arbeitseinsatz Joep henneboel Martin bormann Ontjoden Kinderen wo2 Schaduw overwinning Bommen wo2 Marinus jansen Reglement vva Das boot Bommenkaart amsterdam Jodenkwartier U-boot Unbroken Verzetsmonument Fokker bombardementen Bloemgracht82 Matzes Ss vrouwen Joodse synagoge Wannsee Dagboek vervolg Goelag Nu of nooit Jom hashoa Piet nak Aanslag bevolkingsregister Ben verzet Jodentram Jacob luitjens Opsporing nazis Index Terdoodveroordeeld Klokkenluider Subkampen Wo2 overpijnzing Oorlogsverhaal frans Dossiers openbaar 2021 Dagboek anne frank Wo2 onderscheiding aanvragen Moffen Po box 1142 Barneveld groep Jazzverbod Ans van dijk Oproep03 Hannie schaft Auschwitz Theresienstadt Hermans hetbehoudenhuis Kamptaal Namen monument Tora Son of saul Geroofde meubels Tante truus Reve de avonden Kristallnacht Plaquette hb Frieda belinfante Cabr Westerweelgroep Nazis Tatoeage auschwitz Oproep07 Anne frank Plaats een steen Kamp vught Amsterdamse bos Hoofdrolspelers wo2 Amsterdam wo2 Marnixstraat Mengele Jaap kaas Jodenjacht Oranjevrijbuiters Pers tweede wereldoorlog Operation amsterdam Ajax Het verzet Wilhelmina Groep 2000 Negationisme Pieter menten Indische kwestie Lou jansen Ko stevense Jose bosma Davidster Fiets inleveren wo2 Cross of iron Oskar schindler Bob scholte Slobodan mitric Karl lueger Fosforbommen Hitler Marokkaanse joden Schietpartij dedam Riphagen Wahler gosdek Moffenmeiden Meisje met rode haar Oorlogsverhaal johan2 Begraafplaats oosterbeek arnhem Surinaamse joden Atoombommen japan Verzetsherdenkingskruis Annefrankstraat Noodgeld Bergen-belsen Vichy Casablanca Nieuws Walt disney Walter rauff Muziekroof Horst schumann Walter suskind film Loe de jong Oproep05 Jerrycan Mirjam ohringer Theo dobbe Zwitserland Karel bonnekamp Holocaust museum Nieuws archief 04 Aow oud gedienden Inval familie frank Nieuws archief 07 Sobibor Shalom Herdenkingen Adolf hitler Eduard veterman Valkyrie Oproep01 Hanns rauter Stadhoudersbrief Muhlberg Deutsche reichsbahn Aristides de sousa mendes do amaral e abranches Plein 40-45 As onderwijzerhof Scarlet black Illegale parool Majoor bosshardt Come and see Journalist venema Pp groep Tina strobos Mein kampf Zwarte soldaten Verlies nederlanderschap Oorlogsverhaal johan Nieuwe kerkstraat Defiance Josef thorak Duitse grond werd nederlands Willem sassen Duivenbrigade Abraham puls SHOAH documentaire Carlton hotel Boksschool olympia Brug te ver Huizenroof Karel walet Amsterdamse verzetshelden Oproep02 Oskar groning Silbertanne Ss nebenstelle Jojo rabbit Dachau Hermans damokles Atlas Jodenhoek wandeling02 Sociaal Realisme