De Dokwerker

Hoe kan een boef 100 jaar worden?

Herbert Wahler en Kurt Gosdek zijn geboren in Oekraïne en voerden, net als veel andere Oekraïners, schier onmogelijke opdrachten uit voor de Duitsers. Taken waarvoor de SS het lef niet had werden door Oekraïners zonder scrupules uitgevoerd.


Einsatzgruppe C was een elite groep van Hitler die ervoor moest zorgen dat tegenstanders in Rusland werden uitgeschakeld, later (29 september 1941) was deze groep verantwoordelijk voor de moord binnen 40 uur op 33.771 mensen bij Babi Yar, een ravijn ten Noorden van Kiev. Volgens schattingen bedroeg het totaal aantal slachtoffers van de groep over de jaren rond de 100.000.

Herbert Wahler verklaarde dat hij inderdaad lid van de groep was geweest, maar dat hij medische hulp had verleend aan gewonden en verder niets te zeggen had. Letterlijk zei hij in 2017: "als je mij iets wilt vragen heb je geen geluk, ik heb niets te verbergen en niets te zeggen".
Kurt Gosdek ontkende evenmin dat hij destijds lid van de groep was, maar dat hij achter de linies wagens had gerepareerd en zei geschokt te zijn geweest toen hij vernam dat er miljoenen Joden waren vermoord. Van de slachting bij Kiev zei Gosdek niets te weten.
Beide mannen stonden op de lijst van 80 leden van Einsatzgruppe C, samengesteld door het Simon Wiesenthal Centre. De lijst werd in 2014 overhandigd aan de Duitse autoriteiten die niet echt veel haast maakten met het opsporen en voor het gerecht brengen van de daders omdat velen al eens voor dezelfde aanklacht in Duitsland waren veroordeeld.
Ook speelden mogelijk andere motieven een rol, maar die laat ik maar aan uw eigen fantasie over.

Slachting bij Kiev

In een ravijn, genaamd Babi Jar, in de buurt van Kiev (Oekraïne) werden op 29 en 30 september 1941 bijna 34.000 mensen vermoord, de meesten van hen waren Jood.
In die tijd woonden er veel Joden in Kiev, naar schatting 150.000 waarvan de helft gevlucht was voor het geweld. Veel van hun huizen waren vernield. In september 1941 werden alle overgebleven Joden gesommeerd zich te verzamelen, maar in plaats van dat ze geholpen werden moesten ze al hun bezittingen inlveren en werden ze vermoord.

De ongelukkigen werden gedwongen op de bodem van een ravijn te gaan liggen en werden doodgeschoten, vervolgens moest er een nieuwe groep gevangenen op de lijken gaan liggen, zij werden eveneens vermoord. Wie protesteerde werd gelijk doodgeschoten en in het ravijn gegooid. Slechts een enkeling overleefde de slachting door zich voor dood te houden.

De Russen bevrijdden Kiev op 6 november 1943. Over het aantal slachtoffers wissselen de berichten sterk. Miljoenen is uitgesloten, die aantallen worden niet eens gehaald door alle Einzatsgroepen bij elkaar. Een miljoen is ook niet mogelijk want zoveel Joden woonden er niet in Kiev.
Naar schatting maximaal 200.000 Joden woonden in Kiev, de helft daarvan was gevlucht, rond de 100.000 Joden zijn in Kiev vermoord in de periode 1940 - 1943.

Één kogel per Jood

De Duitsers wilden niet teveel munitie 'verspillen' aan de slachtpartij en bevolen daarom om ieder slachtoffer slechts met één kogel te doden en alleen als iemand nog leefde mocht er een tweede kogel worden gebruikt.
Baby's werden levend in het ravijn gegooid. Tragisch genoeg waren de beulen zo trots op hun 'werk' dat er foto's werden gemaakt die ze naar het thuisfront stuurden.

Mikhail Petrovich Sidko (1936) is de laatste nog levende overlevende van de slachting bij Babi Yar. In een recent interview zei hij dat nauwelijks nog iemand gelooft wat hij destijds heeft meegemaakt. Zo onbevattelijk is het dat bijna 34.000 mensen binnen twee dagen werden vermoord.
Ook al is het meer dan 80 jaar geleden, Mikhail herinnert zich alles nog als de dag van gisteren en er gaat ook geen dag voorbij dat hij de gruwelijke moordpartij voor ogen ziet.
Zijn angst is dat over twintig jaar niemand het nog over de Tweede Wereldoorlog heeft. Ik persoonlijk denk dat dat niet het geval zal zijn, de herdenkingen zullen niet verdwijnen, de getuigen zullen tegen die tijd helaas wel allemaal zijn overleden.

Mikhail liet zijn herinneringen optekenen, het is een zeer aangrijpend verhaal, ik vat het zeer sumier samen.

De familie Sidko voelde zich niet meer veilig in Oekraineï, na eerder al uit Rusland te zijn gevlucht moesten ze opnieuw huis en haard achterlaten. Die mogelijkheid hadden ze, per trein, Mikhail was vijf, zijn zus Clara vier, zijn broer Grisha dertien. Samen met baby-broetje Volodya (vier maanden oud) en hun ouders waren zij op weg naar de allerlaatste trein uit Kiev, maar Grisha was iets vergeten en rende terug naar huis, dat zou de familie fataal worden.
Moeder wilde haar kinderen niet alleen laten, met zijn vijfen gingen zij terug naar huis, vader Sidko niet, hij nam de trein.

De vijf werden opgepakt en naar het ravijn gebracht, Clara van vier werd door een Oekraïner doodgetrapt, moeder viel flauw met de baby in haar armen, de Oekraïner trapte ook moeder en haar jongste zoontje dood.
Grisha en Mikhail waren er getuige van hoe hun moeder met de twee kinderen in het ravijn werden gegooid.

De twee lagen verstijfd op de grond, totaal in shock, een SS'er was de enige in de buurt, er waren tientallen kinderen die de slachting hadden overleefd, maar voor hoe lang? De SS'er schreeuwde dat ze moesten maken dat ze wegkwamen, het bleek laten hun reddende engel te zijn.
Ze verschuilden zich in hun ouderlijk huis, maar opnieuw werden ze verraden, in het politiebureau fermde een niet-Joodse Oekraïner zich over hen en wist de SS over te halen de twee te laten gaan. Na de oorlog woonden Mikhail en Grisha in Rusland totdat daar opnieuw anti-Joodse sentimenten de kop opstaken. Mikhail heeft, zelfs tegenover zijn kinderen, zijn Joods-zijn verborgen gehouden. Grisha overleed al eerder.
In 2000 vertrok Mikhail met zijn vrouw naar Israel en vertelde toen pas wat hij had meegemaakt.

Oktober 2017

Het Duitse programma Kontraste van de ARD had in 2017 de vermeende twee leden van Einsatzgruppe C opgespoord en confronteerde de twee met de massamoord op tienduizenden Joden in Oekraïne.
De SS'ers Wahler en Gosdeck waren in 1968 al eens veroordeeld voor hun aandeel in deze massaslachting door een rechtbank in Darmstadt, maar zij hoefden toen niet de cel in. Duitsland zag er geen brood in hen nogmaals te dagen.

Update maart 2023; Gosdek dood, Wahler leeft

Volgens mij woont Wahler in het fraaie Duitse dorpje Melsungen, het heeft 15.000 inwoners en ligt in het midden van Duitsland, niet ver van Kassel.
Op 10 December 2021 vierde hij er zijn honderdste verjaardag. Voor zijn huis protesteerden die dag een tiental nabestaanden van slachtoffers van de groep waartoe Wahler behoorde.
Er stonden zes politiewagens in de straat om te voorkomen dat het protest uit de hand zou lopen. Een politieman filmde de mensen die protesteerden. Drie agenten stonden voor de deur van Herbert Wahler op wacht.

Update september 2024

Herbert Wahler zou volgens een mij bereikt bericht reeds in november 2023 in zijn woonplaats Melsungen zijn overleden. Buren bevestigden dat aan mijn bron. Hij is 101 jaar oud geworden.

Het laatste onderzoek naar de twee vond plaats in 2020, de officier van jusitite verklaarde destijds dat er geen bewijs van hun deelname aan de moordpartijen was. Wahler en Gosdek zijn niet gehoord omdat ze geen medewerking verleenden aan het onderzoek.